24 januari lezing bij Rotaryclub Delft

Op 24 januari mag ik bij de Rotaryclub in Delft een lezing geven over mijn laatste roman geen les meer. Ik ben blij dat het boek zijn weg weet te vinden. Na het verschijnen van het boek op 24 november zal het de derde lezing zijn.

Half januari verschijnt er een artikel over de roman in 'Schooljournaal', het blad van de CNV Onderwijsbond. Misschien zet het artikel nog meer mensen aan het denken over de huidige onderwijsontwikkelingen.

Maar gelukkig wordt het boek niet alleen als politiek pamflet gezien. Ik krijg veel reacties van lezers, die het boek in één adem uitgelezen hebben, met smaak gelezen. Dat bevestigt mijn idee dat mijn 'vent' verpakt in 'vorm' goed uitpakt. Dát erkennen de recensies op internet ook, hoe verheugd ben ik daarover. En ook Paul van Liempt van BNR was deze mening toegedaan. Nu nog de publieke media....

Werken aan een nieuwe roman

2011 was een succesvol jaar. Een nieuwe roman over het MBO bij Uitgeverij Passage, lezingen en enthousiaste reacties op mijn boek Geen les meer. Maar als schrijver wil ik verder, naar een nieuw boek, een nieuwe film in mijn hoofd. Dus ben ik al begonnen met de eerste voorbereidingen voor mijn nieuwe boek. Een roman die heden en verleden met elkaar verbindt....

Op de foto licht ik alvast een tipje van de sluier op. De drie boeken heb ik reeds maanden geleden gelezen. Ademloos. Wat een bizarre periode in de Nederlandse geschiedenis!

Maar eerst een rustpauze van een paar dagen. Prachtige boeken lezen van collega's!

Afwisseling tijdens literaire show Groningen

Op vrijdag 16 december organiseerde Uitgeverij Passage een Literaire Eindejaarsshow. Een boeiende en afwisselende avond waarin ik samen met Anneke Claus, Lupko Ellen, Paul Gellings, Renée Luth, Bill Mensema, Herman Sandman, Meindert Talma en Rosa Timmer Groningen even tot een literair centrum van Nederland maakte.

De spits werd afgebeten door thrillerschrijver Lupko Ellen. Dit jaar werd hij genomineerd voor de Gouden Strop. Jammer dat hij hem niet gewonnen heeft, maar de nominatie is natuurlijk al een hele eer. En: hij is de best verkopende schrijver van uitgeverij Passage!

Daarna mocht ik naar voren komen. Presentatrice Cunera van Selma, journalist bij TV Noord, vroeg in een kort interview of ik nou ook zo'n dinosaurus was, net als de hoofdpersoon in Geen les meer. Wel, als men dat wil horen: welzeker! Een dinosaurus, een mammoet, een mastodont die terugverlangt naar brekend krijt en de geur van lesboeken. Het was een prima brug naar de fragmenten die ik voor ging lezen en de verhalen waarmee ik de fragmenten aan elkaar wilde knopen. Het publiek waardeerde het blijkbaar, want er waren flink wat mensen die het boek na afloop kochten en lieten signeren.

Na mij trad Paul Gellings op, schrijver, dichter en vertaler. Dit jaar verscheen zijn roman Verbrande schepen, een prachtig boek. Zijn zinnen golven, gelijk zijn stijl van voordragen. In februari 2012 zal hij een hoge Franse onderscheiding ontvangen.

Daarna volgden optredens van Anneke Claus, voormalig stadsdichter van Groningen en Meindert Talma, zanger, muzikant, schrijver en dichter. Beiden bekroonden hun prachtige gedichten met mooie muziek.

Van het optreden van Renée Luth (1979), beeldend kunstenaar, dichter en redacteur, was ik erg onder de indruk. Uit haar poëziedebuut Pingpongtong droeg zij prachtig voor. Haar stem en timbre volgden het ritme van de gedichten, haar gebaren en blikken verraadden het gevoel achter de woorden.

Van Bill Mensema verscheen dit jaar zijn derde roman ‘Captain Liefie’. Eigenlijk wilde hij niet meer voordragen, maar gelukkig stond hij afgelopen vrijdag op het podium. Het werd een prachtige performance die vraagt om meer.

Herman Sandman's verhalenbundel De dronken rechtsbuiten en andere helden uit het amateurvoetbal werd dit jaar uitgeroepen tot beste Groninger boek. Maar hij droeg voor uit zijn nieuwste bundel: De Lange leegte. Een humoristisch boek over dat barre, verlaten en gevaarlijke deel in het noordoosten van Groningen. De avond werd afgesloten door Rosa Timmer, columnist bij het Dagblad van het Noorden. Haar eerste novelle Vrije ruimte verscheen dit voorjaar.

Daarna begon een feest dat tot 's morgens vroeg duurde en waar ik zaterdag de gehele dag last van had. Maar ach, als dat de prijs is voor een prachtige avond ... Op naar een literair festival in het westen van Holland!

Herkenning tijdens lezing Sociëteit de Witte

Gisterenavond heb ik aan de Delftse tafel van Sociëteit de Witte een lezing gehouden over mijn roman Geen les meer. Over de aanleiding van het boek, over de tragische ontwikkelingen op ROC Holland en het doel van het boek. De inhoud van het boek bleek voor alle aanwezigen zeer herkenbaar. Een toehoorder meldde dat het in de werkelijkheid nog veel erger was. Hoe tragisch!

In een prachtige zaal van de Sociëteit de Witte, tijdens een heerlijk diner, vertelde ik over de tragische ontwikkelingen op ROC Holland, de fictieve school waar het verhaal zich afspeelt. De leerlingen die op ROC Holland geen les meer krijgen, het verlies van kennis en eruditie, de cultivering van de bedwelmende jeugdcultuur van primaire behoeftebevrediging, de managementcultuur, het morele verval, de cultuur van angst en intimidatie op ROC Holland, de treurige wijze van handelen van de minister van onderwijs ('"Die verpleegster in het kabinet, je weet wel," zei Leo met een vies gezicht').

De toehoorders knikten en schudden regelmatig het hoofd. Bij het stellen van vragen bleek dat zij de wereld van ROC Holland al te goed herkenden in de werkelijkheid. Sterker nog: de werkelijkheid was veel erger. Een heer vroeg of ik dan helemaal geen optimistische slotboodschap had. Wel: ik hoop dat het fictieve verhaal in ROC Holland mensen aanzet tot denken over de huidige onderwijsontwikkelingen. En, nog belangrijker, dat ze daadwerkelijk in actie komen om het onderwijs op het goede pad te houden.

Consultants en advisors kritisch over boek

De eerste reacties op Geen les meer komen los. 'Een feest van herkenning'. 'Leest als een trein'. Twee negatieve reacties waren er ook: van consultants, jawel. Ze voelden zich aangesproken, terwijl Geen les meer toch maar gewoon een roman is.

In een uitgebreide recensie meent een consultant van Deloitte dat ik een karikatuur maak van de consultants die ROC Holland ondersteunen. Het is volgens hem onrealistisch om te schrijven dat consultancybureaus een uitgebreid projectplan opstellen voor het vervangen van printers door multifunctionals. Nou beweer ik niets, maar een hulpvaardige docent heeft mij tijdens het schrijven een bijna identiek projectplan overhandigd. Het was goed doorwrocht, met schitterende volzinnen, prachtige grafieken en schema’s. Full Color uiteraard. Jammer dat ze ergens achterin het document vergeten waren de naam van een hypotheekwinkel te vervangen door de naam van het desbetreffende ROC. Zelfs consultants maken wel eens fout. Het lijken wel schrijvers.

En een consultant die toetreedt tot een College van Bestuur onzin? Ik zou het niet weten. Maar een manager van een ROC in het oosten van het land, adviseerde mij inzake deze kwestie eens te kijken op linked-in. Heb ik maar niet gedaan. Geen les meer is immers literaire fictie. Ik heb trouwens ook het verhaal gehoord van een ROC-bestuurder die was gaan werken bij het consultancybureau dat zijn ROC jarenlang trouw van dienst was geweest. Maar de dame vertelde het zo venijnig dat ik het maar beschouwde als kinnesinne, roddel en achterklap. En daar ben ik niet van. En dat iemand bij de uitgever beweert dat een bestuurder van een ROC in het Noorden zomaar een afkoopsom had gekregen van een frisse één miljoen euro, heb ik ook maar gelaten voor wat het was.

In mijn boek rijden de consultants inderdaad in een Bentley. De Deloitteman ergerde zich daaraan. Eerst dacht ik: zouden Deloittemensen dan allemaal in een Jaguar rondrijden? Maar dat was uiteraard een absurde gedachte. Laat ik mij beperken tot te zeggen dat die dure auto slechts symbolisch is voor de rol die de consultants van Light and Old in het boek vervullen. Waarschijnlijk rijden ze in de werkelijkheid gewoon rond in een Fiat Panda, Suzuki Alto of een Hyundai Elantra. Als senior adviseur projecten rijd ik in ieder geval in een Opel Astra rond, bouwjaar 2001, een krakend brik dat tegenwoordig een vreemd gierend geluid maakt. Maar daar zullen alle consultants met hun vergelijkbare bolides ook wel last van hebben. Dat schept een band, zeg maar.

En de manier waarop de schoolleiding omgaat met het feit dat Chantal bijverdient met haar eigen pornosite (www.lovelychantal.nl) is vreemd ja. Ik zou het ook niet kunnen geloven. Maar het gekke is dat een medewerker van een ziekenhuis verrast was over deze verhaallijn. Ze had het meegemaakt in haar ziekenhuis. En? Ze hadden precies zo gehandeld als in mijn boek. Wat een toeval zeg, je zou bijna zeggen dat mijn fantasie werkelijkheidswaarde heeft!

Maar een ding blijf ik bijzonder vinden: hoe kun je je nou aangesproken voelen door fictie? Ik heb ooit eens een roman gelezen waarin de hoofdpersoon Marcel heette. En die was in dat boek helemaal niet aardig tegen zijn vrouw. Een mooi verhaal, herinner ik me, maar me aangesproken voelen, nee, dat had ik nou toch ook weer niet.

Literaire eindejaarsshow in Groningen

Op 16 december organiseert uitgeverij Passage een literaire eindejaarsshow in Groningen. Ook ik zal optreden, samen met mijn collega-schrijvers en -dichters Anneke Claus, Lupko Ellen, Paul Gellings, Renée Luth, Bill Mensema, Herman Sandman, Meindert Talma en Rosa Timmer. De avond wordt afgesloten met een heus bal. Aanmelden is nog mogelijk, maar wees er snel bij, de zaal is bijna vol. Klik hier om te reserveren.

Een mooi einde van het jaar waarin zowel ik als mijn collega's het heerlijk druk hadden. We traden op van Gent tot Terschelling, van de intieme avonden bij De Dichtclub van café Marleen tot het internationaal literatuurfestival Crossing Border, van Zomerzinnen tot Winterwelvaart. Dus de uitgever heeft gelijk als hij stelt dat het tijd is voor een terugblik. Onder leiding van Cunera van Selm, televisiepresentatrice van TV Noord.

Uiteraard draag ik voor uit mijn laatste roman Geen les meer. Maar ook zal ik ingaan op de aanleiding van het boek, het doel ervan, en, niet onbelangrijk: de eerste reacties op het boek.

Voordracht bij Littéraire Sociëteit de Witte

Op donderdag 15 december mag ik een voordracht houden bij de Delftse Tafel van de Nieuwe of Littéraire Sociëteit De Witte in Den Haag. Een hele eer. En spannend. Uiteraard jasje-dasje. Onderwerp: de ontwikkelingen in het hedendaagse onderwijs, natuurlijk naar aanleiding van mijn roman Geen les meer.

Ik begin met de aanleiding van mijn roman Geen les meer: bizarre verhalen uit onderwijsland Nederland. Daarna ga ik in op de doelstelling van mijn boek en de zorgen die ik heb over de toekomst van ons onderwijs. In dat verband zal ik enkele malen de Britse filosoof Theodore Dalrymple aanhalen. Daarna lees ik twee korte fragmenten voor uit mijn boek, gevolgd door een kort gesprek over de huidige staat van het Nederlands onderwijs.

Studentenvakbond blij met Geen les meer

Het JOB, de studentenvakbond van mbo-studenten is blij met de roman Geen les meer. Volgens het JOB is het goed dat de roman de aandacht vestigt op het MBO. 'Want,' zo melden zij op twitter, "jammer genoeg vertelt het boek op sommige vlakken de waarheid over de slechte staat van het MBO."

Inmiddels sijpelen er meer reacties over Geen les binnen: 'heel herkenbaar op mijn eigen school', 'het is net alsof ik op mijn eigen school rondloop'. Slechts één lezer meldde dat het boek baarlijke onzin was. Gelukkig maar, want ik gun niemand een school als ROC Holland.

Ook leuke reactie van een lezer: 'Het boek beschrijft op hilarische wijze de tragiek van de onderwijsvernieuwingen in het mbo en de schaalvergroting op de ROC's. De eerste 100 bladzijden vannacht gelezen en deze waren indrukwekkend. Het boek is een must voor alle docenten.'

Al die positieve reacties hebben in ieder geval tot een lezing bij Sociëteit de Witte in Den Haag geleid, op 15 december. Meer lezingen zullen volgen, daar houd ik jullie van op de hoogte.