24 januari lezing bij Rotaryclub Delft

Op 24 januari mag ik bij de Rotaryclub in Delft een lezing geven over mijn laatste roman geen les meer. Ik ben blij dat het boek zijn weg weet te vinden. Na het verschijnen van het boek op 24 november zal het de derde lezing zijn.

Half januari verschijnt er een artikel over de roman in 'Schooljournaal', het blad van de CNV Onderwijsbond. Misschien zet het artikel nog meer mensen aan het denken over de huidige onderwijsontwikkelingen.

Maar gelukkig wordt het boek niet alleen als politiek pamflet gezien. Ik krijg veel reacties van lezers, die het boek in één adem uitgelezen hebben, met smaak gelezen. Dat bevestigt mijn idee dat mijn 'vent' verpakt in 'vorm' goed uitpakt. Dát erkennen de recensies op internet ook, hoe verheugd ben ik daarover. En ook Paul van Liempt van BNR was deze mening toegedaan. Nu nog de publieke media....

Werken aan een nieuwe roman

2011 was een succesvol jaar. Een nieuwe roman over het MBO bij Uitgeverij Passage, lezingen en enthousiaste reacties op mijn boek Geen les meer. Maar als schrijver wil ik verder, naar een nieuw boek, een nieuwe film in mijn hoofd. Dus ben ik al begonnen met de eerste voorbereidingen voor mijn nieuwe boek. Een roman die heden en verleden met elkaar verbindt....

Op de foto licht ik alvast een tipje van de sluier op. De drie boeken heb ik reeds maanden geleden gelezen. Ademloos. Wat een bizarre periode in de Nederlandse geschiedenis!

Maar eerst een rustpauze van een paar dagen. Prachtige boeken lezen van collega's!

Afwisseling tijdens literaire show Groningen

Op vrijdag 16 december organiseerde Uitgeverij Passage een Literaire Eindejaarsshow. Een boeiende en afwisselende avond waarin ik samen met Anneke Claus, Lupko Ellen, Paul Gellings, Renée Luth, Bill Mensema, Herman Sandman, Meindert Talma en Rosa Timmer Groningen even tot een literair centrum van Nederland maakte.

De spits werd afgebeten door thrillerschrijver Lupko Ellen. Dit jaar werd hij genomineerd voor de Gouden Strop. Jammer dat hij hem niet gewonnen heeft, maar de nominatie is natuurlijk al een hele eer. En: hij is de best verkopende schrijver van uitgeverij Passage!

Daarna mocht ik naar voren komen. Presentatrice Cunera van Selma, journalist bij TV Noord, vroeg in een kort interview of ik nou ook zo'n dinosaurus was, net als de hoofdpersoon in Geen les meer. Wel, als men dat wil horen: welzeker! Een dinosaurus, een mammoet, een mastodont die terugverlangt naar brekend krijt en de geur van lesboeken. Het was een prima brug naar de fragmenten die ik voor ging lezen en de verhalen waarmee ik de fragmenten aan elkaar wilde knopen. Het publiek waardeerde het blijkbaar, want er waren flink wat mensen die het boek na afloop kochten en lieten signeren.

Na mij trad Paul Gellings op, schrijver, dichter en vertaler. Dit jaar verscheen zijn roman Verbrande schepen, een prachtig boek. Zijn zinnen golven, gelijk zijn stijl van voordragen. In februari 2012 zal hij een hoge Franse onderscheiding ontvangen.

Daarna volgden optredens van Anneke Claus, voormalig stadsdichter van Groningen en Meindert Talma, zanger, muzikant, schrijver en dichter. Beiden bekroonden hun prachtige gedichten met mooie muziek.

Van het optreden van Renée Luth (1979), beeldend kunstenaar, dichter en redacteur, was ik erg onder de indruk. Uit haar poëziedebuut Pingpongtong droeg zij prachtig voor. Haar stem en timbre volgden het ritme van de gedichten, haar gebaren en blikken verraadden het gevoel achter de woorden.

Van Bill Mensema verscheen dit jaar zijn derde roman ‘Captain Liefie’. Eigenlijk wilde hij niet meer voordragen, maar gelukkig stond hij afgelopen vrijdag op het podium. Het werd een prachtige performance die vraagt om meer.

Herman Sandman's verhalenbundel De dronken rechtsbuiten en andere helden uit het amateurvoetbal werd dit jaar uitgeroepen tot beste Groninger boek. Maar hij droeg voor uit zijn nieuwste bundel: De Lange leegte. Een humoristisch boek over dat barre, verlaten en gevaarlijke deel in het noordoosten van Groningen. De avond werd afgesloten door Rosa Timmer, columnist bij het Dagblad van het Noorden. Haar eerste novelle Vrije ruimte verscheen dit voorjaar.

Daarna begon een feest dat tot 's morgens vroeg duurde en waar ik zaterdag de gehele dag last van had. Maar ach, als dat de prijs is voor een prachtige avond ... Op naar een literair festival in het westen van Holland!

Herkenning tijdens lezing Sociëteit de Witte

Gisterenavond heb ik aan de Delftse tafel van Sociëteit de Witte een lezing gehouden over mijn roman Geen les meer. Over de aanleiding van het boek, over de tragische ontwikkelingen op ROC Holland en het doel van het boek. De inhoud van het boek bleek voor alle aanwezigen zeer herkenbaar. Een toehoorder meldde dat het in de werkelijkheid nog veel erger was. Hoe tragisch!

In een prachtige zaal van de Sociëteit de Witte, tijdens een heerlijk diner, vertelde ik over de tragische ontwikkelingen op ROC Holland, de fictieve school waar het verhaal zich afspeelt. De leerlingen die op ROC Holland geen les meer krijgen, het verlies van kennis en eruditie, de cultivering van de bedwelmende jeugdcultuur van primaire behoeftebevrediging, de managementcultuur, het morele verval, de cultuur van angst en intimidatie op ROC Holland, de treurige wijze van handelen van de minister van onderwijs ('"Die verpleegster in het kabinet, je weet wel," zei Leo met een vies gezicht').

De toehoorders knikten en schudden regelmatig het hoofd. Bij het stellen van vragen bleek dat zij de wereld van ROC Holland al te goed herkenden in de werkelijkheid. Sterker nog: de werkelijkheid was veel erger. Een heer vroeg of ik dan helemaal geen optimistische slotboodschap had. Wel: ik hoop dat het fictieve verhaal in ROC Holland mensen aanzet tot denken over de huidige onderwijsontwikkelingen. En, nog belangrijker, dat ze daadwerkelijk in actie komen om het onderwijs op het goede pad te houden.

Consultants en advisors kritisch over boek

De eerste reacties op Geen les meer komen los. 'Een feest van herkenning'. 'Leest als een trein'. Twee negatieve reacties waren er ook: van consultants, jawel. Ze voelden zich aangesproken, terwijl Geen les meer toch maar gewoon een roman is.

In een uitgebreide recensie meent een consultant van Deloitte dat ik een karikatuur maak van de consultants die ROC Holland ondersteunen. Het is volgens hem onrealistisch om te schrijven dat consultancybureaus een uitgebreid projectplan opstellen voor het vervangen van printers door multifunctionals. Nou beweer ik niets, maar een hulpvaardige docent heeft mij tijdens het schrijven een bijna identiek projectplan overhandigd. Het was goed doorwrocht, met schitterende volzinnen, prachtige grafieken en schema’s. Full Color uiteraard. Jammer dat ze ergens achterin het document vergeten waren de naam van een hypotheekwinkel te vervangen door de naam van het desbetreffende ROC. Zelfs consultants maken wel eens fout. Het lijken wel schrijvers.

En een consultant die toetreedt tot een College van Bestuur onzin? Ik zou het niet weten. Maar een manager van een ROC in het oosten van het land, adviseerde mij inzake deze kwestie eens te kijken op linked-in. Heb ik maar niet gedaan. Geen les meer is immers literaire fictie. Ik heb trouwens ook het verhaal gehoord van een ROC-bestuurder die was gaan werken bij het consultancybureau dat zijn ROC jarenlang trouw van dienst was geweest. Maar de dame vertelde het zo venijnig dat ik het maar beschouwde als kinnesinne, roddel en achterklap. En daar ben ik niet van. En dat iemand bij de uitgever beweert dat een bestuurder van een ROC in het Noorden zomaar een afkoopsom had gekregen van een frisse één miljoen euro, heb ik ook maar gelaten voor wat het was.

In mijn boek rijden de consultants inderdaad in een Bentley. De Deloitteman ergerde zich daaraan. Eerst dacht ik: zouden Deloittemensen dan allemaal in een Jaguar rondrijden? Maar dat was uiteraard een absurde gedachte. Laat ik mij beperken tot te zeggen dat die dure auto slechts symbolisch is voor de rol die de consultants van Light and Old in het boek vervullen. Waarschijnlijk rijden ze in de werkelijkheid gewoon rond in een Fiat Panda, Suzuki Alto of een Hyundai Elantra. Als senior adviseur projecten rijd ik in ieder geval in een Opel Astra rond, bouwjaar 2001, een krakend brik dat tegenwoordig een vreemd gierend geluid maakt. Maar daar zullen alle consultants met hun vergelijkbare bolides ook wel last van hebben. Dat schept een band, zeg maar.

En de manier waarop de schoolleiding omgaat met het feit dat Chantal bijverdient met haar eigen pornosite (www.lovelychantal.nl) is vreemd ja. Ik zou het ook niet kunnen geloven. Maar het gekke is dat een medewerker van een ziekenhuis verrast was over deze verhaallijn. Ze had het meegemaakt in haar ziekenhuis. En? Ze hadden precies zo gehandeld als in mijn boek. Wat een toeval zeg, je zou bijna zeggen dat mijn fantasie werkelijkheidswaarde heeft!

Maar een ding blijf ik bijzonder vinden: hoe kun je je nou aangesproken voelen door fictie? Ik heb ooit eens een roman gelezen waarin de hoofdpersoon Marcel heette. En die was in dat boek helemaal niet aardig tegen zijn vrouw. Een mooi verhaal, herinner ik me, maar me aangesproken voelen, nee, dat had ik nou toch ook weer niet.

Literaire eindejaarsshow in Groningen

Op 16 december organiseert uitgeverij Passage een literaire eindejaarsshow in Groningen. Ook ik zal optreden, samen met mijn collega-schrijvers en -dichters Anneke Claus, Lupko Ellen, Paul Gellings, Renée Luth, Bill Mensema, Herman Sandman, Meindert Talma en Rosa Timmer. De avond wordt afgesloten met een heus bal. Aanmelden is nog mogelijk, maar wees er snel bij, de zaal is bijna vol. Klik hier om te reserveren.

Een mooi einde van het jaar waarin zowel ik als mijn collega's het heerlijk druk hadden. We traden op van Gent tot Terschelling, van de intieme avonden bij De Dichtclub van café Marleen tot het internationaal literatuurfestival Crossing Border, van Zomerzinnen tot Winterwelvaart. Dus de uitgever heeft gelijk als hij stelt dat het tijd is voor een terugblik. Onder leiding van Cunera van Selm, televisiepresentatrice van TV Noord.

Uiteraard draag ik voor uit mijn laatste roman Geen les meer. Maar ook zal ik ingaan op de aanleiding van het boek, het doel ervan, en, niet onbelangrijk: de eerste reacties op het boek.

Voordracht bij Littéraire Sociëteit de Witte

Op donderdag 15 december mag ik een voordracht houden bij de Delftse Tafel van de Nieuwe of Littéraire Sociëteit De Witte in Den Haag. Een hele eer. En spannend. Uiteraard jasje-dasje. Onderwerp: de ontwikkelingen in het hedendaagse onderwijs, natuurlijk naar aanleiding van mijn roman Geen les meer.

Ik begin met de aanleiding van mijn roman Geen les meer: bizarre verhalen uit onderwijsland Nederland. Daarna ga ik in op de doelstelling van mijn boek en de zorgen die ik heb over de toekomst van ons onderwijs. In dat verband zal ik enkele malen de Britse filosoof Theodore Dalrymple aanhalen. Daarna lees ik twee korte fragmenten voor uit mijn boek, gevolgd door een kort gesprek over de huidige staat van het Nederlands onderwijs.

Studentenvakbond blij met Geen les meer

Het JOB, de studentenvakbond van mbo-studenten is blij met de roman Geen les meer. Volgens het JOB is het goed dat de roman de aandacht vestigt op het MBO. 'Want,' zo melden zij op twitter, "jammer genoeg vertelt het boek op sommige vlakken de waarheid over de slechte staat van het MBO."

Inmiddels sijpelen er meer reacties over Geen les binnen: 'heel herkenbaar op mijn eigen school', 'het is net alsof ik op mijn eigen school rondloop'. Slechts één lezer meldde dat het boek baarlijke onzin was. Gelukkig maar, want ik gun niemand een school als ROC Holland.

Ook leuke reactie van een lezer: 'Het boek beschrijft op hilarische wijze de tragiek van de onderwijsvernieuwingen in het mbo en de schaalvergroting op de ROC's. De eerste 100 bladzijden vannacht gelezen en deze waren indrukwekkend. Het boek is een must voor alle docenten.'

Al die positieve reacties hebben in ieder geval tot een lezing bij Sociëteit de Witte in Den Haag geleid, op 15 december. Meer lezingen zullen volgen, daar houd ik jullie van op de hoogte.

ROC-bestuurder citeert uit Geen les meer

Geen les meer is doorgedrongen tot de hoogste regionen in MBO-land: de bestuursvoorzitter van ROC Leiden, Jeroen Knigge, heeft op zijn blog geciteerd uit de roman. Hij meldt dat het boek waard is om gelezen te worden.

Hij citeert op zijn blog: "Vrijdag kreeg ik een boekje cadeau van een medewerker. Toen ik vroeg waar ik deze gift aan te danken had gaf hij aan dat dit een boekje was wat ik zeker moest lezen. Hij had gelijk. Het boek: ‘Geen les meer’ (Marcel de Jong), gaat over een docent die werkzaam is bij een ROC en als docent loyaliteit en vakbekwaamheid hoog in het vaandel heeft. Ook hij moet mee met de onderwijsvernieuwing. Geen les meer beschrijft het moderne onderwijs waarin managementtaal lijkt te overheersen en waar een ieder zich ingraaft in zijn eigen waarheid. Ondanks alle geode bedoelingen weet niemand de neerwaartse spiraal te keren."

Het zet mensen dus inderdaad aan tot denken!
Klik HIER voor het blogbericht van Jeroen Knigge.

Bevlogenheid bij boekpresentatie

Op 24 november vond de presentatie van Geen les meer plaats, in Leiden bij boekhandel Selexyz Kooyker. Het was zeer druk (zeventig mensen) en de sfeer was prima. Emile Roemer nam het eerste exemplaar in ontvangst. Leuk was ook dat er twee bestuurders van de studentenvakbond JOB aanwezig waren. Het meest bijzonder was de bevlogenheid die er heerste. Iedereen die er was voelde zich betrokken bij het boek en het onderwijs.

De avond begon met een interview van Marcel de Jong door Yorick Roos, journalist van het AD. Natuurlijk ging het over het hoe en waarom van Geen les meer. Maar ook over de eerste reacties op de roman. Mensen voelen zich ongemakkelijk bij het lezen ervan. Anderen herkennen hun eigen school erin. Weer anderen zeggen dat de werkelijkheid toch echt heel anders is. En één lezer meldde dat Geen les meer eigenlijk gewoon een mild boek is. De reactie van de schrijver: 'Wat mensen van het boek vinden zegt iets over de lezer, niet over het boek. Want de school in het boek bestaat niet, de personages die erin voorkomen, zijn verzonnen, de woorden die geschreven zijn, zijn in het echt nooit uitgesproken.'

In het gesprek kwam naar voren dat de schrijver hoopt dat de werkelijkheid anders is dan de fictieve wereld in de roman. 'Want ja, op ROC Holland is het eigenlijk allemaal nogal treurig.'

Daarna werd het eerste boek aan Emile Roemer overhandigd.

Roemer hield een bevlogen toespraak over het maatschappelijk grote belang van het mbo. Hij sprak zijn zorgen uit over de huidige ontwikkelingen in het onderwijs en zijn wil om daadwerkelijk bij te dragen aan goed onderwijs waar de leerlingen recht op hebben. Hij hoopt dat het er op de scholen beter aan toegaat dan de wereld van het boek Geen les meer . Maar hij vreest dat het misschien zelfs nog wel eens erger is dan de situatie op ROC Holland, de fictieve school waar de roman zich afspeelt. Uiteraard stelde de schrijver vast dat hij daar niets over kon zeggen. Want hij schrijft literatuur, geen non-fictie. De reactie van de zaal was bijzonder: gelach. Dat tekende de plezierige sfeer tijdens de presentatie.

En natuurlijk was er het nagesprek tussen Emile Roemer en Marcel de Jong. Daarna werd er gesigneerd, wat in de drukte niet altijd meeviel. En ondertussen serveerden de gastvrije medewerkers van Selexyz Kooyker alle gasten een lekker drankje. Ook aan de twee bestuursleden van het JOB, de studentenvakbond van het MBO.

Interesse in de roman? Hier kun je het boek direct bestellen.

Programma presentatie Geen les meer

Donderdag 24 november 19.00 uur
Boekhandel Kooyker
Breestraat 93 Leiden

Programma

19.00 uur Inloop met koffie en thee

19.15 uur Opening door uitgever Anton Scheepstra (Uitgeverij Passage)

19.20 uur Yorick Roos (journalist AD) interviewt Marcel de Jong
Doel en inhoud van de roman ‘Geen les meer’

19.30 uur Uitreiking eerste exemplaar aan Emile Roemer

19.40 uur Yorick Roos (journalist AD) interviewt Marcel de Jong
De relatie tussen een roman en de werkelijkheid.
Literatuur: vorm of vent?

19.50 uur Voorlezen uit Geen les meer

20.00 uur Borrelen, napraten en signeren in de boekhandel

Journalist noemt Geen les meer: shockerend

En vandaag al het eerste interview over de roman. De journalist van het nationale boekenblog noemde het boek in het gesprek goed, intrigerend, maar bovenal ook shockerend. Gaat het er echt zo aan toe in het onderwijs? Mijn antwoord? Dat weet ik niet. Geen les meer is maar een roman. Het is aan de lezer om te bedenken of hij het herkent of niet.

Meer weten? De roman geen les meer kan vanaf vandaag rechtstreeks besteld worden bij uitgeverij Passage.

Klik HIER om het boek te bestellen.

Interview journalist AD tijdens boekpresentatie

Een journalist van het Algemeen Dagblad zal me tijdens de presentatie op donderdagavond 24 november interviewen over het boek. Dat is interessanter dan een minutenlang durende monoloog. In tien minuten zal hij me stevig aan de tand voelen over Geen les meer. Waarom juist een roman over het onderwijs? Wat is het doel ervan? Wat wil ik er eigenlijk mee bereiken?

Ook zullen we praten over de relatie tussen een roman en de werkelijkheid. Een roman is een roman. Geen weergave van de werkelijkheid. De mensen in het boek bestaan niet in de realiteit, hun ideeën evenmin, hun uitspraken zijn nooit gedaan. Maar het is wel boeiend om er over van gedachten te wisselen. Uiteraard gaan we daarbij in op de al tachtig jaar oude discussie over 'vorm' of 'vent' in de literatuur.

Volgens mijn uitgever behoor ik tot de aanhangers der 'vent': het benadrukken van de maatschappelijke boodschap in het verhaal. Misschien heeft hij gelijk en gaat het mij niet louter om de vorm van het verhaal en het taalgebruik. Aan de lezer om te oordelen.

Boekpresentatie Geen les meer wordt druk

Er zijn al bijna zestig officiële aanmeldingen voor de presentatie van de roman Geen les meer. En dat aantal loopt nog elke dag op. Het gaat druk worden bij Boekhandel Kooyker in Leiden!

En nu ook al nadenken over het interview op BNR Radio, ’s morgens 24 november om 10.30 uur. Het is balanceren op een dun koord. Een roman is een roman. Er staat wat er staat. Maar mensen zullen het vertalen naar de werkelijkheid, naar hún werkelijkheid. Dat zal een interessante discussie worden.

Boekpresentatie: Geen les meer
Donderdag 24 november 19.00 uur
Boekhandel Selexyz Kooyker Leiden
Breestraat 93 Leiden

Geen les meer in mijn hand!

Eerste exemplaar GEEN LES MEER in mijn hand! Ziet er prachtig uit. Dankzij Myrthe Heuzinkveld (vormgever) en Uitgeverij Passage (Anton Scheepstra)! Presentie-exemplaren zijn naar de pers gestuurd. Boekhandels worden nogmaals benaderd. En nu mijn vijfde bokbiertje!

Interesse? Koop het dan via:
http://www.uitgeverijpassage.nl/content/view/324/56/

Interview op 24 november bij BNR

Op donderdag 24 november heb ik om 10.30 uur met Paul van Liempt bij BNR Radio een gesprek over Geen les meer.

Over het hoe en waarom van het boek. Over de rare verhalen die mensen in het onderwijs mij hebben verteld. En dat zijn er vele. Een bestuurder van een ROC in het Noorden van het land die een zaal vol docenten meldt dat de docenten dinosauriërs zijn die de leerlingen toeblaffen met verouderde kennis. Tja, je moet maar durven. Hoe zou een docent zich daarbij voelen? Hoe voelt hij zich als hij hoort dat hij geen les meer mag geven? Geen docent meer mag zijn? Maar coach,of leerprocesbegeleider? Hoe zou hij zich voelen als bedrijven voortdurend mopperen dat ze op zijn school niets snappen van het bedrijfsleven? Dát inspireerde mij tot het schrijven van Geen les meer.

Emile Roemer ontvangt eerste exemplaar 'Geen les meer'

Op donderdag 24 november zal Emile Roemer het eerste exemplaar van Geen les meer, de nieuwe roman van Marcel de Jong in ontvangst nemen.

Geen les meer is een tegelijkertijd humoristische en onthutsende roman over een hedendaags ROC. Net als de rest van het onderwijs in Nederland hebben ook de mbo's te maken gekregen met schaalvergroting en vernieuwing. Maar wat heeft dat allemaal opgeleverd?

Geen les meer zwengelt hier de discussie over aan. Met de overhandiging van het eerste exemplaar aan Emile Roemer start die discussie. Roemer heeft als ex-docent voldoende onderwijsbloed in zich om de problemen te begrijpen, als fractieleider van de SP genoeg ideeën die tot een oplossing kunnen leiden.

De boekpresentatie vindt plaats in boekhandel Kooyker te Leiden. Aanvang 19.00 uur; toegankelijk voor alle belangstellenden.

Omslag roman Geen les meer gereed

Het onderwijs in Nederland kenmerkt zich door schaalvergroting en vernieuwing. Maar wat levert dat allemaal op? Deze roman laat op indringende wijze zien hoe het op een ROC vreselijk mis kan lopen.

Hoofdpersoon in het boek is een docent die loyaliteit en vakbekwaamheid hoog in het vaandel heeft. Ook hij moet mee met de onderwijsvernieuwing, er is geen ontkomen aan. Verbijsterd aanschouwt hij de gevolgen. Neutraal blijven is niet meer mogelijk. Uiteindelijk neemt hij stelling. En dat wordt hem niet in dank afgenomen.

24 november boekpresentatie

Op 24 november vindt de boekpresentatie van GEEN LES MEER plaats. Het programma is nog in de maak, maar aardig wordt het. Noteer het in ieder geval in je agenda. 24 november 19.00 uur te Leiden. Je bent van harte welkom! Locatie volgt later (is wel bekend, maar nog niet definitief bevestigd).

Onderwijsdiscussie in romanvorm

De discussies over het onderwijs zijn vaak retorisch en theoretisch van aard. De roman Geen les meer brengt de discussie juist heel dichtbij. Het gaat om de persoonlijke beleving van de meest nauw betrokken persoon: de docent. Wat ervaart hij? Welke gedachten komen in hem op? Hoe bepaalt hij zijn positie in een ingewikkelde strijd? 'Heel herkenbaar,' volgens een basisschooldocent. 'Een interessante en onderbelichte invalshoek,' aldus een hoogleraar. 'In de zorg gaat het er net zo aan toe,' meent een ziekenhuismedewerker. Rond 25 november vindt de boekpresentatie plaats. Op 2 december volgt er een interessante forumdiscussie.

Geen vakkennis in docentenopleiding

In de docentenopleiding voor zij-instromers werd geen vakkennis aangeleerd. 'Maar dat was ook niet nodig,’ meende Chantal. ‘Ik heb immers jarenlang in de kinderopvang gewerkt.’
‘Dat is waar,’ zei ik, om haar enthousiasme niet te temperen.
‘En bovendien heb ik al die kennis niet nodig in de lessen, hoor,’ zei ze. ‘Ik vertel ze natuurlijk wel over mijn ervaringen, maar theorie in hun kop stampen? Pfff.’ Ze trok een vies gezicht. ‘Ik vond het vroeger zelf ook afschuwelijk. En wat hebben studenten er nou aan? Het gaat het ene oor in en het andere uit. Ik leer ze liever hoe ze zelf informatie kunnen zoeken. Dat is veel beter. Veel leuker ook.’
‘Maar de fase van hun intellectuele ontwikkeling en hun referentiekader be-perken hun zoekgedrag behoorlijk,’ meende ik.
‘Eh … Hoe bedoel je?’
‘Nou…’ Ik dacht ingespannen na over een andere formulering. ‘Ik denk dat onze leerlingen, verkerend in de puberteit, de kennis en ervaring missen om te weten welke informatie werkelijk ter zake doet en betekenis heeft.’
‘Welnee,’ riep Chantal. ‘Je onderschat onze studenten, Hans, ze zijn nieuwsgierig, niet te geloven. Laat ze maar schuiven, dan vinden ze hun weg wel. En internet hebben ze aan hun zijde. Wat ze daar allemaal niet kunnen vinden, het is onvoorstelbaar, bijna alles wat ze willen weten, echt waar.’

Wie heeft nu eigenlijk gelijk?

ROC een postmodern loopbaancentrum?

De bestuursvoorzitter van ROC Holland (uit Geen les meer) : 'Het nieuwe leren zal ons handelen fundamenteel veranderen. Niets zal zijn zoals het was. En dat is nodig, verzeker ik u. De digitalisering en globalisering van onze mondiale informatiemaatschappij vraagt om nieuwe competenties, om een andere attitude, van ons, van onze studenten, van de generaties die na ons komen. Vasthouden aan vroeger, betekent studenten kansen ontnemen. Wist u dat de halfwaardetijd van een beroepsinhoud nog maar drie jaar is?’

Hij pauzeerde en liet zijn blik langzaam over de eerste rijen gaan. ‘Ons huidige onderwijs voldoet op geen enkele wijze meer aan de eisen van deze tijd,’ vervolgde hij luider. ‘We moeten veranderen van een industriële diplomafabriek in een postmodern loopbaancentrum waarin onze studenten zich optimaal kunnen ontwikkelen tot competente kenniswerkers en mondiale wereldburgers die hun kansen volledig exploiteren. Life Long Learning, dát moet ons motto zijn.’

‘Een postmodern loopbaancentrum,’ herhaalde Leo. ‘Mijn hemel, dat die man zulke woorden durft uit te spreken. Wat een dwaze onzin!’

Of is Leo te negatief?

Waarom moet alles leuk zijn?

‘Leuk, leuk, leuk! Waarom praten we niet over zinvol onderwijs. Vooruitkomen vraagt soms ook het afzien van activiteiten die in eerste instantie misschien minder aangenaam zijn.’

De nagestreefde leukheid is de tragiek van het huidige onderwijs. Van de onderwijskundigen. Van de bestuurders en managers. Of is de hoofdpersoon in Geen les meer te negatief?

Geestelijke leegheid heerst

Het Nieuwe Leren leidt tot geestelijke richtingloosheid en houdt de leerlingen vast in hun kleine, benauwde leefwereld.

Of niet? Reageer!

Roman Geen les meer

Zestig procent van de beroepsbevolking in Nederland heeft een middelbare beroepsopleiding. Waar zo’n opleiding vroeger genoten werd op een overzichtelijke vakschool, zijn die inmiddels gefuseerd tot reusachtige Regionale Opleidingen Centra. Met alle problemen van dien.

Deze roman geeft een ontluisterend beeld van de gevolgen van de schaalvergrotingen, nieuwe managementcultuur en van boven opgelegde onderwijsvernieuwingen. Hoofdpersoon in het boek is een docent die loyaliteit en vakbekwaamheid hoog in het vaandel heeft. Ook hij moet mee doen met de onderwijsvernieuwing, er is geen ontkomen aan. Verbijsterd aanschouwt hij de gevolgen. Neutraal blijven is niet meer mogelijk. Uiteindelijk neemt hij stelling. En dat wordt hem niet in dank afgenomen. Geen les meer beschrijft de tragiek van het moderne onderwijs waarin managementtaal overheerst en iedereen zich ingraaft in zijn eigen waarheid. Ondanks alle goede bedoelingen, overheerst de lethargie en weet niemand de neerwaartse spiraal te doorbreken.

Heel herkenbaar schetst deze roman de gang van zaken op een ROC. Maar misschien beschrijft Geen les meerwel de problemen in álle grote organisaties.

ISBN 97890 5452 241 6 – NUR 301
Ca. 240 pagina’s, ingenaaid
12,5 x 20 cm
Prijs: € 17,90
Verschijnt november 2011; volg het nieuws over onze boekpresentaties
Vormgeving: Myrthe Heuzinkveld

Bestel alvast